Àpi-fèr(-perfoulia)
Smyrnium perfoliatum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron de Crète, Maceron perfolié.
Descripcioun :L'àpi-fèr-perfoulia s'atrovo quasimen qu'en Prouvènço séusouso, aqui trachis dins li prado umido e proche dis oustau. Douno d'èr au coumun àpi-fèr, Smyrnium olusatrum, pamens se recounèis eisa à si fueio qu'embrasson la cambo e si pichot fru (2 à 4 mm) gaire rufa.
Usanço :Coume pèr soun cousin, l'àpi-fèr, tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino e li fueio (blanchido), li flour (chaplado dins l'ensalado o adoubado dins lou vinaigre), li tijo (pelado). Li grano podon remplaça lou pebre. Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn aquest àpi-fèr èi depuratiéu....
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Escoumbre e proche dis oustau
- Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Smyrnium perfoliatum L., 1753
Amelanchié
Amelanchier ovalis
Rosaceae
Àutri noum : Amelenquié, Avelanchié, Melanchié, Averanchié, Escoubo-d'iero.
Nom en français : Amélanchier.
Descripcioun :L'amelanchié, qu'a douna lou noum en latin e francés, flouris belamen à la primo avans que de sourti si fueio. Aquésti soun roundo e dentado. Fai de pichot fru blu pièi negre.
Usanço :Se saup bessai pas trop que li fru soun bon à manja. Tastas-lei e veirés qu'an bon goust se soun pas trop se. Li ramo servien, à passa tèms, à faire d'escoubo pèr neteja lis iero de cauco -Escoubo-d'iero- (O. Madon).
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Amelanchier
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Roucaio
- Bos clar
- Relarg à jóuinis aubret
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Amelanchier ovalis Medik., 1793